Vehbi Koç Kimdir?

1901-1996 tarihleri arasında yaşamıştır. CUMHURİYET devrinin yetiştirdiği ünlü işada­mıdır. 1901’de Ankara’da doğdu, «idadi» yâni lise öğreniminden sonra, evlerinin altındaki küçücük dükkânla ticaret hayatına atıldı. 1926’da «Koçzade Ahmet Vehbi» adiyle ilk firmasını, kısa zamanda işlerini genişleterek, l938’de de bugünkü Koç Gru-bu’nun ilk anonim şirketi olan «Koç Ticaret A.Ş.»yi kurdu. Bugün en büyük özel teşebbüs olan Koç Grubu’nda çeşitli şirketleri bünyesinde barındırmak ve sayısız işçi çalıştırmaktadır.

Cumhuriyet Devrinin yetiştirdiği ünlü iş adamı Vehbi Koç, 1901’de Ankara’da doğdu. Soyu, ba­ba tarafından Hacı Bayram Veli’ye uzanır.

Orta öğrenimini Ankara’da, Taş Mektep idadisi’nde tamamlayan Vehbi Koç, okulunda daima ça­lışkan bir öğrenci olarak dikkati çekerdi. Öğrenimi sırasında, ticaret hayatına atılmak istedi. 1920’de bir yıl B.M.M. de musahhîh yardımcılığı da yapan Vehbi Koç’un babası, onu, henüz pek tecrübesiz buluyor, dükkân açmaya rıza göstermiyordu. Nihayet araya büyükbaba girdi ve evlerinin altındaki dükkânı «Koçzade Hacı Mustafa Rahmi» adiyle açtı. Bu kü­çük dükkânla işe başladı. Bugün sayısız şirketten mey­dana gelen, binlerce kişi çalıştıran Koç Grubunun nü­vesi işte bu küçük dükkân oldu.

Babası, 1926 yılında, firmayı ona devretti ve dükkânın adı, «Koçzade Ahmet Vehbi» olarak de­ğişti. İşler büyüyüp, geliştikçe, 1938’de bugünkü Koç Grubu’nun ilk anonim şirketi olan «Koç Ticaret A.Ş.» kuruldu.

Vehbi Koç, iş hayatında daima üç temel prensi­be inanmıştır. Biri, müesseselerin şahıslarla kaim ol­mayıp, kuran şahsın hayatından sonra da devam ede­bilmesi için sağlam bir organizasyona, iyi bir sevk ve idareye sahip bulunması, diğeri hayır işleri ve sos­yal hizmetlerin müesseseleşmesi, üçüncüsü de çalı­şanların geleceğinin kendi müessesesinde güven al­tına alınmasıdır.

Koç şirketleri, 1964 yılında Koç Holding A.Ş. olarak teşkilâtlanmış ve 1969’da yürürlüğe giren Va­kıflar Kanunu ile Vehbi Koç, 12 milyon liralık Hol­ding hisse senedini teberru ederek Vehbi Koç Vakfı’nı kurmuştur. Daha önce, gene Vehbi Koç tara­fından kurulmuş bulunan Ankara Üniversitesi Vehbi Koç öğrenci yurdu, O.D.T.Ü. Vehbi Koç Öğrenci Yurdu, Göz Bankası, Eskişehir İktisadî ve Ticarî İlim­ler Akademisi Kitaplık ve Araştırma Binası, Amiral Bristol Hastanesi Kobalt Pavyonu gibi tesislerin de­netimi de Vehbi Koç Vakfı’na devredilmiştir.

«Vakıf» Koç ailesinin geleneğinde vardır. Nite­kim, aile daha önce Ankara’da da İbadullah adiyle bir vakıf kurmuş, 55 parça emlâkim bu vakfa ba­ğışlamıştı.

Bütün bu vakıflar, Vehbi Koç’un ikinci temel prensibinin eserleridir. Koç, üçüncü temel prensibini de 1967’de Koç Holding Emeklilik ve Yardım San­dığı Vakfı ile gerçekleştirmiştir.

Koç şirketleri grup olarak, Vehbi Koç da şahıs olarak, uzun yıllardan beri özel sektörde en yüksek vergiyi ödemekte ve ödeme liderliğini bırakmak da istememektedir.

Vehbî Koç, sosyal hizmetlere de büyük önem vermiştir. Uzun yıllar Kızılay, Çocuk Esirgeme Kuru­mu, Verem Savaş Derneklerinin yönetim kurulların­da fiilen görev alan Vehbi Koç, ülkemizin kalkınma­sında eğitimin büyük önemine inandığı için, aynı fi­kirde olan arkadaşlarıyle beraber 1967’de Türk Eği­tim Vakfı’nı kurmuştur. Koç ayrıca Ankara Ticaret Odası, İstanbul Sanayi Odası, Odalar Birliği Yöne­tim Kurullarında ve başkanlıklarında da bulun­muştur,

İş hayatında sabırlı ve ısrarlı, özel hayatında ise sakin ve gösterişten uzak yaşamayı seven Vehbi Koç, dinîne, geleneklerine ve ailesine çok bağlıdır. Mütevâzidir. Cömerttir, fakat israfa karşı olduğunu her vesileyle belirtmekten çekinmez. Yerindeyse bir­kaç milyonu severek bağışlar fakat 1 liralık israfa çok kızar…

Başarıda, daima mutlu bir aile hayatının önem­li rolü olduğuna inanmıştır. Çeşitli yazı ve konuş­malarda, başarının sırrı olarak gösterdiği şartlar, ki­şiliğini ortaya koyan önemli unsurlardır:

«İnsanın, hayatta kendi geçirdiği tecrübeler ye­terli olmadığından, daima başkalarının tecrübelerin­den yararlanabilmek gerekir. Çok çalışmak, sağlığa dikkat etmek, spor, eğlence ve istirahatın ölçülü ol­masına itina göstermek şarttır. İnsan, mutlaka sev­diği mesleği seçmeli, çok iş değiştirmeden, birden­bire yükselme hevesine kapılmadan çalışmalıdır. Memleketin sosyal dâvalarıyle yakından ilgilenmek, randevulara erken, toplantılara hazırlıklı gitmek, hit kimse hakkında acele ve kulaktan dolma haberlerle karar vermemek elzemdir. Başkalarının fikrine saygı duymak, karşısındakini daima dikkatle dinlemek, memlekette yeni iş imkânları yaratmak, başarının sırları arasında önemli faktörlerdir…»

1996 yılında vefat eden Vehbi Koç’un bir oğlu ve üç kızı vardır.

Kaynak: 100 Ünlü Türk, koc.com, patronlar.com