admin | 28 Temmuz 2017 | Ekonomi ve İş Dünyası, Genel
1901-1996 tarihleri arasında yaşamıştır. CUMHURİYET devrinin yetiştirdiği ünlü işadamıdır. 1901’de Ankara’da doğdu, «idadi» yâni lise öğreniminden sonra, evlerinin altındaki küçücük dükkânla ticaret hayatına atıldı. 1926’da «Koçzade Ahmet Vehbi» adiyle ilk firmasını, kısa zamanda işlerini genişleterek, l938’de de bugünkü Koç Gru-bu’nun ilk anonim şirketi olan «Koç Ticaret A.Ş.»yi kurdu. Bugün en büyük özel teşebbüs olan Koç Grubu’nda çeşitli şirketleri bünyesinde barındırmak ve sayısız işçi çalıştırmaktadır.
Cumhuriyet Devrinin yetiştirdiği ünlü iş adamı Vehbi Koç, 1901’de Ankara’da doğdu. Soyu, baba tarafından Hacı Bayram Veli’ye uzanır.
Orta öğrenimini Ankara’da, Taş Mektep idadisi’nde tamamlayan Vehbi Koç, okulunda daima çalışkan bir öğrenci olarak dikkati çekerdi. Öğrenimi sırasında, ticaret hayatına atılmak istedi. 1920’de bir yıl B.M.M. de musahhîh yardımcılığı da yapan Vehbi Koç’un babası, onu, henüz pek tecrübesiz buluyor, dükkân açmaya rıza göstermiyordu. Nihayet araya büyükbaba girdi ve evlerinin altındaki dükkânı «Koçzade Hacı Mustafa Rahmi» adiyle açtı. Bu küçük dükkânla işe başladı. Bugün sayısız şirketten meydana gelen, binlerce kişi çalıştıran Koç Grubunun nüvesi işte bu küçük dükkân oldu.
Babası, 1926 yılında, firmayı ona devretti ve dükkânın adı, «Koçzade Ahmet Vehbi» olarak değişti. İşler büyüyüp, geliştikçe, 1938’de bugünkü Koç Grubu’nun ilk anonim şirketi olan «Koç Ticaret A.Ş.» kuruldu.
Vehbi Koç, iş hayatında daima üç temel prensibe inanmıştır. Biri, müesseselerin şahıslarla kaim olmayıp, kuran şahsın hayatından sonra da devam edebilmesi için sağlam bir organizasyona, iyi bir sevk ve idareye sahip bulunması, diğeri hayır işleri ve sosyal hizmetlerin müesseseleşmesi, üçüncüsü de çalışanların geleceğinin kendi müessesesinde güven altına alınmasıdır.
Koç şirketleri, 1964 yılında Koç Holding A.Ş. olarak teşkilâtlanmış ve 1969’da yürürlüğe giren Vakıflar Kanunu ile Vehbi Koç, 12 milyon liralık Holding hisse senedini teberru ederek Vehbi Koç Vakfı’nı kurmuştur. Daha önce, gene Vehbi Koç tarafından kurulmuş bulunan Ankara Üniversitesi Vehbi Koç öğrenci yurdu, O.D.T.Ü. Vehbi Koç Öğrenci Yurdu, Göz Bankası, Eskişehir İktisadî ve Ticarî İlimler Akademisi Kitaplık ve Araştırma Binası, Amiral Bristol Hastanesi Kobalt Pavyonu gibi tesislerin denetimi de Vehbi Koç Vakfı’na devredilmiştir.
«Vakıf» Koç ailesinin geleneğinde vardır. Nitekim, aile daha önce Ankara’da da İbadullah adiyle bir vakıf kurmuş, 55 parça emlâkim bu vakfa bağışlamıştı.
Bütün bu vakıflar, Vehbi Koç’un ikinci temel prensibinin eserleridir. Koç, üçüncü temel prensibini de 1967’de Koç Holding Emeklilik ve Yardım Sandığı Vakfı ile gerçekleştirmiştir.
Koç şirketleri grup olarak, Vehbi Koç da şahıs olarak, uzun yıllardan beri özel sektörde en yüksek vergiyi ödemekte ve ödeme liderliğini bırakmak da istememektedir.
Vehbî Koç, sosyal hizmetlere de büyük önem vermiştir. Uzun yıllar Kızılay, Çocuk Esirgeme Kurumu, Verem Savaş Derneklerinin yönetim kurullarında fiilen görev alan Vehbi Koç, ülkemizin kalkınmasında eğitimin büyük önemine inandığı için, aynı fikirde olan arkadaşlarıyle beraber 1967’de Türk Eğitim Vakfı’nı kurmuştur. Koç ayrıca Ankara Ticaret Odası, İstanbul Sanayi Odası, Odalar Birliği Yönetim Kurullarında ve başkanlıklarında da bulunmuştur,
İş hayatında sabırlı ve ısrarlı, özel hayatında ise sakin ve gösterişten uzak yaşamayı seven Vehbi Koç, dinîne, geleneklerine ve ailesine çok bağlıdır. Mütevâzidir. Cömerttir, fakat israfa karşı olduğunu her vesileyle belirtmekten çekinmez. Yerindeyse birkaç milyonu severek bağışlar fakat 1 liralık israfa çok kızar…
Başarıda, daima mutlu bir aile hayatının önemli rolü olduğuna inanmıştır. Çeşitli yazı ve konuşmalarda, başarının sırrı olarak gösterdiği şartlar, kişiliğini ortaya koyan önemli unsurlardır:
«İnsanın, hayatta kendi geçirdiği tecrübeler yeterli olmadığından, daima başkalarının tecrübelerinden yararlanabilmek gerekir. Çok çalışmak, sağlığa dikkat etmek, spor, eğlence ve istirahatın ölçülü olmasına itina göstermek şarttır. İnsan, mutlaka sevdiği mesleği seçmeli, çok iş değiştirmeden, birdenbire yükselme hevesine kapılmadan çalışmalıdır. Memleketin sosyal dâvalarıyle yakından ilgilenmek, randevulara erken, toplantılara hazırlıklı gitmek, hit kimse hakkında acele ve kulaktan dolma haberlerle karar vermemek elzemdir. Başkalarının fikrine saygı duymak, karşısındakini daima dikkatle dinlemek, memlekette yeni iş imkânları yaratmak, başarının sırları arasında önemli faktörlerdir…»
1996 yılında vefat eden Vehbi Koç’un bir oğlu ve üç kızı vardır.
Kaynak: 100 Ünlü Türk, koc.com, patronlar.com